İZMİR HPV AŞISI – RAHİM AĞZI AŞISI
HPV Aşısı, Rahim Ağzı Kanseri Aşısı (Gardasil)
Kadınlarda rahim ağzı, erkeklerde de penis kanserine, anüs (makat) kanserine , yenidoğan bebekte üst solunum yolları kanserine de neden olabilen HPV (Human Papilloma Virüsü) özellikle rahim ağzı kanseri tanısı konan kadınların % 95’inde saptanmaktadır. Rahim ağzı kanseri, tüm dünyada kadınlarda görülen kanserler arasında, meme kanserinden sonra ikinci sırada yer almaktadır. Ülkemizde de son yıllarda HPV virüsünun daha sık görülmesine bağlı olarak rahim ağzı kanseri öncü değişimleri ( Cin1, Ci2, Cin3 ) ile rahim ağzı kanseri görülme sıklığında da önemli artışlar gözlenmektedir.
Kadınlarda rahim ağzı kanseri (serviks kanseri) riskleri nedir?
Rahim ağzı kanseri risk faktörleri arasında en sık görülenler ; birden fazla kişiyle cinsel ilişkide bulunmak, erken yaşta cinsel ilişkiye başlamak , daha önce bulaşıcı cinsel hastalıklar geçirmiş olmak, sigara içmek ve de en önemlisi HPV virüsü taşımak yer almaktadır. HPV virüsü (Human Papilloma Virus) genital bölgede ve mukozalarda infeksiyon yapan ve siğil şeklinde kitlelerin, papiller yapıların oluşumuna neden olan bir virüstür. Bu virüsün bir çok tipi vardır ve her tipi kanserojen değildir. Kadınların bir kısmı virüsü vücutlarına girdikten sonra kendi bağışıklık sistemleriyle (immun sistem) yenebilmektedirler. Ancak yaklaşık 80 türü bulunan HPV ‘nin özellikle birkaç türü kanser gelişimi için risk oluşturmaktadır. Yapılacak simir testi ile erken aşamada HPV yakalanırsa tedavisi son derece kolaydır ve bu smear testi sonrası elde edilen tedavi şansı hayat kurtarmaktadır.
HPV aşısı , rahim ağzı kanseri aşısı nedir? Kimlere ve nasıl uygulanacaktır?
Human Papilloma Virüs (HPV) türüne karşı aşı çalışmaları 1990’larda başladı ve 2007 yılı başı itibariyle ABD de ve ülkemizde de satışa sunuldu. Değişik aşı türleri vardır ve bunların bir kısmı halen geliştirme aşamasındadır. Piyasaya şu anda satışa sunulan aşı (Gardasil) koruyucu amaçlı bir preparattır. Ülkemizde de piyasaya sunulan aşının özellikle 12 -15 yaşından itibaren kız çocuklarına yapılması planlanmaktadır ve yılda 3 doz şeklinde yapılması planlanmaktadır. Bu şekilde ömür boyu % 90 oranında koruyuculuk sağlaması beklenmektedir. Bu şekilde rahim ağzı kanserine yakalanma oranının % 60 azalması öngörülmektedir. HPV aşısı (rahim ağzı kanseri aşısı) toplam 4 tip HPV ye etkili (Tip 16,18,6,11 ) olmasına rağmen , özellikle rahim ağzı kanserlerinin % 50 nedeni olan HPV tip 16’a karşı önemli bir koruma ve rahim ağzı kanseriyle savaşta büyük bir ilerleme sağlayacaktır.
HPV taşıyıcısı olan veya aktif genital siğili (kondilom) olan kadınlara yapılacak aşının etkisi olacak mıdır?
Aşı ;koruma amaçlı yapılan bir uygulama demektir.. Bu sebeple de aşı koruyucu amaçlı olduğu için vücutta bulunan HPV tipi üzerine ve bunun meydana getirebileceği klinik değişiklikler ve riskler üzerine bir etkisi olmayacaktır. Şu anda geliştirilen aşıların, HPV taşıyan kadınlara taşıdığı HPV tipi için herhangi bir etkisi bulunmamaktadır. Taşıyıcı kişilerde taşıdıkları HPV tipi dışında( ki buna hiç bir etkisi olmaz, aşı sadece koruyucu etki yapar) sadece ilerideki bir zamanda alınacak koruyuculuk kapsamı dahilindeki diğer tip HPV ler için koruma sağlayabilecektir. Günümüzde yeni aşı tipleri için de çalışmalar devam etmektedir.
HPV taşıyıcısı veya tedavisi olmuş kişiler de mevcut durumlarına bir fayda sağlamayacağı fakat yeni HPV tipleri almalarını engelleyeceği bilincinde olarak HPV aşılarını yaptırabilirler ve bunun için tıbbi bir sakınca yoktur.
Ülkemizde Aşı İle İlgili Son Gelişmeler Nelerdir?
Merck firmasınca geliştirilen ve “Gardasil” ( veya “Gardacil” )adı verilen aşı, ABD Gıda ve İlaç Dairesi’nce (FDA) 8 Haziran 2006’da onaylanarak “zorunlu Aşı” kapsamına alındı. Türkiye’de, bu aşamada sosyal güvenlik kapsamına alınmadığından bedeli karşılanmayan aşı özellikle 9-26 yaş grubundaki kadınlara öneriliyor. Kadından cinsel ilişkiyle erkeğe geçen HPV’ ye karşı geliştirilen aşıyı isteyen erkeklerin de korunma amacıyla yaptırabileceği belirtiliyor. Ergenlik çağına yaklaşırken, birey henüz aktif cinselliğe başlamadan önerilen aşının üç aşamada birer doz olmak üzere 1 yıl içinde yapılması öneriliyor. Tek doz fiyatı başlangıçta belirlenen fiyatı uyarınca 254 YTL olacak aşının, bir kişiye salt aşı maliyeti 762 YTL olacak (başlangış 2007 yılı fiyatı). Aşı, cinsel temasla geçen HPV’nin 6, 11, 16 ve 18 tiplerine ve bu virüsün neden olduğu siğillere karşı koruma sağlıyor. Sonuç olarak Merck firması (MSD) tarafından geliştirilen “Gardasil” quadrivalan Tip 16,18,6,11 benzeri tiplere etkili ) bir aşı olup HPV tip 16,18,6,11’e benzer partikülleri içerir ve serviks kanserleri ile prekanseröz lezyonları (kanser öncüsü lezyonların) haricinde dış genital bölgede bulunan siğilleri (condyloma accumulata) de önleyicidir.Hpv gardasil hpv aşısı doktorunuz veya bir aşı merkezi tarafından size kolaylıkla uygulanabilmektedir.
Dünyada HPV İçin Geliştirilmiş Başka Bir Aşı Var Mı?
Merck firması tarafından geliştirilen quadritravalan (Tip 16,18,6,11 benzeri) aşı yanında, ( Gardacil) GlaxoSmithKline (GSK) firması tarafından geliştirilen bivalan (Tip 16,18) aşının ( Cervarix )çalışmaları tamamlanmıştır ve ülkemizde de piyasaya sunulmuştur. Bu iki aşı ile ilgili çalışmalardaki ortak sonuçları; HPV aşılarının kişiler tarafından kolay tolere edilebildiği, yüksek oranda bağışıklanmanın sağlanabildiği, dirençli HPV enfeksiyonu ve HPV enfeksiyonları ile ilişkili klinik hastalığın azaltılmasında etkili oldukları ve bivalan aşı ile oluşan antikor titresinin daha uzun süreli olduğudur.
GlaxoSmithKline (GSK) firması tarafından üretilen “Cervarix” ise bivalan bir aşıdır ve HPV tip 16 ile 18’e benzer partikülleri içerir. Özellikle servikal kanser ve prekanserleri önlemeye yöneliktir. Oluşan antikor tiresi uzun süre yüksek seviyelerde kalıcıdır. Aşının uzun süre kalıcı olabilmesi için bir kez yapıldıktan 1 ve 6 ay sonra tekrarlanması gereklidir. Bivalan aşılar ile serviks kanserlerinin %70 ile % 95‘ini engelleyebileceği düşünülmektedir. Sadece iki tipe (Tip 16,18) etkili bu aşını ülkemizde satışı vardır.
Ülkemizde şu anda “Cervarix” ve “Gardasil” isimli aşılar doktor önerisi ve kontrolu ile satılaşa sunulmuştur.
HPV Aşıları İle İlgili Merak Edilenler Ve Sık Sorulanlar.
Ø İdeal yapılma dönemi 9-12 yaş arası olup en geç 26 yaşında yapılması önerilmektedir. Adölasan dönemi aşı için en uygun yaş aralığıdır.
Ø Aşı 3 doz şeklinde yapılacaktır, 3 doz bittikten sonra ne kadar bağışıklık sağlayacağı tam bilinmemesine rağmen 5 yıl sonra tekrarlanması gerekebileceği iddia edilmektedir.
Ø Aşı sonrası hassas kişilerde önemsiz alerjik reaksiyonlar yapabileceği belirtilmektedir.
Ø İlk planda sadece kız çocuklara yapılması planlanmakta erkeklere uygulaması da dünyada bir çok merkezde yapılmaktadır.
Ø Hamilelerde yapılması tavsiye edilmemektedir, doğum sonrası emzirme döneminde aşı güvenle yapılabilinir.
Ø Öncelikle HİV taşıyıcıları, immün sistemi baskılayan tedavi alanlar, kortizon kullananlar, bağışıklık sistemini zayıflatan hastalığı olanlar, veya HPV açısından riskli gruptakiler (örneğin çok partnerliler) aşılanmalıdırlar.
Ø Aşılama dozları bittikten sonra serviks kanseri riski tamamen bitmez, bu nedenle serviksin taranmasına smear ve gerektiğinde kolposkopi ile devam edilmelidir. Rutin doktorun önerisine göre 6 ayda veya yılda bir smear takibi aşı sonrası da gerekmektedir.
Ø En çok merak edilen ise HPV virüsü taşıyıcısı olanlar, lezyonu bulunanlar ve aktif genital siğili olanlara yapılıp yapılamayacağı konusundaki bilgilerdir. Aşı koruyucu olduğu için zaten alınmış bir tipe (örneğin 16’ ya) karşı hiçbir faydası olmaz ve kişilerin birden fazla virüs tipini aynı anda bulundurmaları çok çok nadir bir ihtimaldir. HPV ve kondilomu olanlara aşı yapıldığında sadece kendisinde olmayan diğer tiplere karşı ( ileriki bir zamanda bu tipleri alabileceği farz edildiği durumlarda, multipartner yaşayanlarda belki..) koruma faydası olacaktır.
Ø Yeni HPV aşıları ile ilgili yeni çalışmalar devam etmekte olup önümüzdeki yıllarda daha da geliştirilmiş aşıların piyasaya sunulabileceği bilinmektedir. Daha uzun etkili ve daha geniş kapsamlı aşılar için çalışmalar devam etmektedir.